Diferencias

Muestra las diferencias entre dos versiones de la página.

--- concepcion_gimeno [2023/05/12 13:01] – editor externo 127.0.0.1
+++ concepcion_gimeno [2024/02/22 19:18] (actual) – iagoglez
@@ Línea 1: / Línea 1: @@
-<fs large><fc #6495ed>**Anexos**  / Concepción Ximeno</fc></fs>
+<fs large><color #6495ed>**Anexos**  / Concepción Ximeno</color></fs>
 |  {{ https://images-na.ssl-images-amazon.com/images/I/5134zq-sGwL._SX346_BO1,204,203,200_.jpg?220 |}}  |  {{ http://www.escritorasenlaprensa.es/wp-content/uploads/2013/09/Concepci%C3%B3n-Gimeno-de-Flaquer.jpg?210 |}}  |  {{ http://media.cervantesvirtual.com/s3/BVMC_OBRAS/016/01c/bc8/2b2/11d/fac/c70/021/85c/e60/64/portada/Cover.jpg?200 |}}  |
@@ Línea 57: / Línea 57: @@
 Unha rápida ollada aos libros e opúsculos de Historia que escribiu Gimeno (moitas froito de conferencias  ateneístas e noutros selectos círculos intelectuais), con explícitas referencias en moitos desde o título ás mulleres, parecen sobrados argumentos para xustificar o interese que mantivo cara a esta área: Civilización dos Antigos Pobos Mexicanos (Disertación histórica lida pola súa autora no Ateneo de Madrid, 17 de xuño de 1890); Mujeres da Revolución Francesa (Disertación lida no Ateneo de Madrid na noite do 25 de marzo de 1891); Vantaxes de instruír á muller e as súas aptitudes para instruírse (Disertación lida no Ateneo de Madrid o 6 de maio de 1895); Mujeres. Vidas paralelas (1893); Mujeres de raza latina (1904); Mujeres de rexia estirpe (1907). Se a eles engadímoslles os  numerosísimos libros que se titulan A muller..., As mulleres... posiblemente estamos #ante das grandes autorías obsesionadas pola instrución feminina. Ela nunca se presenta, obviamente, como historiadora (o que sería un oficio e unha práctica  intrusista), senón como escritora, imperando un marcado interese e ton xornalístico, divulgador, e con intención de saber comunicar, de chegar á xente e facer comprensible a mensaxe. Como escritora, na súa época, triunfou e foi unha firma influente e recoñecida, como demostra a entusiasta recepción dos seus libros. A Muller xulgada por unha muller esgotouse en pouco tempo, requirindo nove edicións ( SALVANY, 1895: 10-11), e así ocorreu con moitos outros dos seus títulos. Neste sentido, a tribuna xornalística valeulle tamén para publicitalos e dalos a coñecer.
-Adviertese <fc #800080>**un continuo interese en todos os seus ensaios en autorizar ás mulleres contemporáneas a través do recurso á xenealoxía de mulleres do pasado**</fc>, estratexia á que volverá ex novo a historia das mulleres en España desde a súa recuperación na década dos setenta do pasado século. <fc #800080>**Ximeno sostén unha perspectiva histórica cando fala da situación das mulleres, e a ese interese na historia como fonte  legitimadora engádelle un despregamento de autoridades femininas**</fc>. Véase:
+Adviertese <color #800080>**un continuo interese en todos os seus ensaios en autorizar ás mulleres contemporáneas a través do recurso á xenealoxía de mulleres do pasado**</color>, estratexia á que volverá ex novo a historia das mulleres en España desde a súa recuperación na década dos setenta do pasado século. <color #800080>**Ximeno sostén unha perspectiva histórica cando fala da situación das mulleres, e a ese interese na historia como fonte  legitimadora engádelle un despregamento de autoridades femininas**</color>. Véase:
 <WRAP center round box 85%>
@@ Línea 69: / Línea 69: @@
 ideas que logo as repetirá en 1903 no seu discurso do Ateneo. Permítaseme unha pequena  digresión para sinalar a importancia da cita a  Hildegarda de  Bingen como autoridade en 1877. Onde lería sobre ela a nova Concepción para colocala ao nivel das outras mulleres nomeadas? Un tema interesante, que haberá que investigar...
-Moi poucos precedentes había en España de mulleres con tanto <fc #800080>**interese polo argumento histórico como fonte de lexitimación ou, simplemente, polo propio argumento histórico en si**</fc>, e haberiamos de acudir a vagos referentes, que seguramente non coñeceu a aragonesa, autoras antigas como Bernarda Ferreira de Lacerda (1595-1644), autora de Hespaña Libertada, cuxa primeira parte saíu impresa en 1618, texto que é probable que o escribise un tanto presionada e non por un interese sincero (Varanda, 2003), para achegarnos a un texto feminino  vindicador exposto desde formulacións históricas.
+Moi poucos precedentes había en España de mulleres con tanto <color #800080>**interese polo argumento histórico como fonte de lexitimación ou, simplemente, polo propio argumento histórico en si**</color>, e haberiamos de acudir a vagos referentes, que seguramente non coñeceu a aragonesa, autoras antigas como Bernarda Ferreira de Lacerda (1595-1644), autora de Hespaña Libertada, cuxa primeira parte saíu impresa en 1618, texto que é probable que o escribise un tanto presionada e non por un interese sincero (Varanda, 2003), para achegarnos a un texto feminino  vindicador exposto desde formulacións históricas.
 Na súa etapa de directora e colaboradora do Álbum Hispano-Americano (tecnicamente só o dirixe de 1890 a 1892, sen que apareza nome da dirección ata 1900, en que será o seu marido: BIANCHI, 2007: 94), "«ilustración [que] regala ás señoras  subscriptoras un xornal de modas titulado A Elegancia»", Ximeno alentou a escritura de mulleres e a reflexión sobre a cuestión dos roles xogados na sociedade por un e outro sexo. **Por encima de todo, mesmo do grao de maior ou menor reivindicación, apréciase a creación dunha corrente de opinión hispanoamericana** (Colombia, Venezuela, Perú, México, España), **da que Ximeno foi creadora e transmisora, a favor da capacidade intelectual das mulleres**, vertida nas seguintes colaboracións (HERNÁNDEZ PRIETO, 1993: entradas 4, 15, 35, 62, 63, 127, 235, 305):
@@ Línea 123: / Línea 123: @@
 Neste sentido, Gimeno prescinde de presentar unha galería de mulleres soadas, coñecidas (16) quizá por non apoiar a excepcionalidade das súas figuras, e, en canto nais anónimas, autoriza a todas as mulleres que o son, aínda que non llas recoñeceu. Isto sepáraa dos anellos repertorios  illustrium  mulierum. É o que chama, con brillante  conceptualización, a "«celebridade reflectida»" (16). Pero, no fondo, tampouco é verdade, pois <wrap hi>non se limita a citar ás catorce nais respectivas dos personaxes principais, como vemos coa nómina das que recolle, senón que trata das mulleres en xeral e reivindica o papel que deben xogar as súas contemporáneas, ata afirmar: "«O Estado son eu, pode dicir a muller da idade moderna»"</wrap> (18). **Para apoiar esta reivindicación e facerse herdeira dun debate xa exposto, aínda que eludido, nútrese de citas  filofemeninas de autores consagrados como Calderón (59), Lope (114), ou o pintor Rafael, pintor das mulleres, na súa opinión (58-59)**. Neste punto, pregúntome que se quen recolle e lexitima a tradición  misógina, apoiándose en cadeas de citas retrospectivas  ad  infinitum, debe ser cualificado de  misógino, ou de contribuír ao sostemento do sistema patriarcal como debemos cualificar a quen as  aúna no sentido contrario? Non foi o mesmo argumento o que denunciou Cristina de  Pizán nas primeiras páxinas de [[https://es.wikipedia.org/wiki/La_ciudad_de_las_damas|A cidade das damas]]?
-Moitas e variadas son as mulleres ás que se dedica un capítulo, extraídas da historia europea e norteamericana. Entre elas, María  Ball, nai de Washington, que recompilou máximas relixiosas e morais nun caderno para o seu fillo (como fixese  Duoda no afastado século IX!) (101), María Leticia, nai de  Napoleón, ou as "«nais de  Schiller [Elisabeth  Dorothea  Schiller, nada  Kodweiß] e  Goethe [ Catharina Elisabeth  Goethe]»", <fc #800080>**a nai de Pietro  Cossa, dramaturgo, capaz de poñerse a traballar para que o seu fillo poida entrar ao teatro para velo (145), xa que ela era proletaria**</fc> (sic, 148), interesante apuntamento de clase que recoñece o mérito en  congéneres de estrato inferior. É significativo que Ximeno nin sequera moléstese en pescudar o nome propio dalgunhas destas nais, como as dos citados escritores alemáns. Fronte ao que pudiera parecer, entiendo esta actitud como una reivindicación de las madres en su conjunto, el reconocimiento de su papel.
+Moitas e variadas son as mulleres ás que se dedica un capítulo, extraídas da historia europea e norteamericana. Entre elas, María  Ball, nai de Washington, que recompilou máximas relixiosas e morais nun caderno para o seu fillo (como fixese  Duoda no afastado século IX!) (101), María Leticia, nai de  Napoleón, ou as "«nais de  Schiller [Elisabeth  Dorothea  Schiller, nada  Kodweiß] e  Goethe [ Catharina Elisabeth  Goethe]»", <color #800080>**a nai de Pietro  Cossa, dramaturgo, capaz de poñerse a traballar para que o seu fillo poida entrar ao teatro para velo (145), xa que ela era proletaria**</color> (sic, 148), interesante apuntamento de clase que recoñece o mérito en  congéneres de estrato inferior. É significativo que Ximeno nin sequera moléstese en pescudar o nome propio dalgunhas destas nais, como as dos citados escritores alemáns. Fronte ao que pudiera parecer, entiendo esta actitud como una reivindicación de las madres en su conjunto, el reconocimiento de su papel.
 Pero interésame glosar o tratamento que fai dalgunhas destas figuras, e as reflexións que verte Gimeno de  Flaquer respecto diso.
@@ Línea 171: / Línea 171: @@
 As propostas de Gimeno de  Flaquer expresadas en Nais de homes soados soan hoxe inxenuas. Debedora dunha certa visión  adánica da evolución histórica, pola que se vincula as épocas  pretecnológicas cunha mellor situación feminina porque "«canto máis puras son os costumes, maior é a preponderancia da muller»" (71), afirmación que fai no contexto da historia de Roma, marcando como mellor período para as mulleres a República que a época do Imperio.
-Hai que facer o esforzo de situar a esta autora  alcañizana no seu contexto histórico e social, por unha banda, e no  historiográfico, despois. Nais de homes soados, obra escrita na mocidade de Concepción Gimeno de  Flaquer, cando contaba con pouco máis de trinta anos (non antes de 1883), non é unha rareza as preocupacións da autora  alcañizana, senón <fc #800080>**a sistematización dunha constante que a acompañou toda a súa vida, que foi esa procura de referentes nas mulleres do pasado, a procura dunha xenealoxía**</fc>.
+Hai que facer o esforzo de situar a esta autora  alcañizana no seu contexto histórico e social, por unha banda, e no  historiográfico, despois. Nais de homes soados, obra escrita na mocidade de Concepción Gimeno de  Flaquer, cando contaba con pouco máis de trinta anos (non antes de 1883), non é unha rareza as preocupacións da autora  alcañizana, senón <color #800080>**a sistematización dunha constante que a acompañou toda a súa vida, que foi esa procura de referentes nas mulleres do pasado, a procura dunha xenealoxía**</color>.
 Libro escrito cun ton máis  ensayístico, xornalístico en ocasións, que erudito, constitúe un precedente directo da historia da escritura das mulleres en castelán. Outro cantar é coñecer que influencia puidese ter en autoras ou autores sucesivos. A brutal  cesura que as décadas de Ditadura provocaron en forma de escribir a historia contribuíu ao total esquecemento deste libro (extensible á súa autora) que nestas páxinas reivindicouse. Nun relato da  historiografía das mulleres, creo que ocupa un lugar destacado, se non por enfoque, si por cronoloxía e por intención. **Situar a mulleres como protagonistas do título (a súa condición de «nais» sería adxectivo) e  listar a bastante máis dun centenar, non foi unha empresa que se acometeu ata entón e non se canto tempo houbo de pasar para repetirse**.