Herramientas de usuario

Herramientas del sitio


dineiro-poder_vs._poder-dineiro

Anexos / Diñeiro-poder Vs. Poder-diñeiro

Bank for Savings, Nueva York, 1819


Os diñeiros das mulleresSabela Corbelle

Un artigo publicado no semanario ribadense La Comarca del Eo, a principios da década dos 20, deixaba ben claro, desde o principio, o revolucionario que era entón que unha muller fose dona do seu propio diñeiro. De feito, comezaba así: “á muller que, hai medio século, dábanlle unha asignación para alfinetes pais e maridos sucedeuna agora a muller que ten conta corrente no banco”.

O primeiro banco que abriu contas de aforro para mulleres foi o Bank for Savings, de Nova York, en 1819, apuntaba o mesmo artigo, que engadía: “Desde entón, aqueles depósitos chegaron a adquirir tanta importancia que nalgúns bancos norteamericanos creáronse departamentos especiais para mulleres, con salas para escritorio e descanso, onde estas clientas poden discutir os seus negocios e pasar un intre de charla. Ademais, dispoñen dun cuarto-tocador en devanditos establecementos”. O financeiro americano Henry Hasler tiña a teoría de que as casadas aforraban máis que as solteiras e viúvas e a idade na que as mulleres máis aforraban era entre os 20 e 30 anos, “en cambio, o número de imposicións decrece cando a muller chega aos 40”,

Por profesións, a maioría das aforradoras -50- eran encargadas de restaurante, seguíanlles as encajeras (que facían encaixes) (47), as profesoras (30), as confeccionadoras de caixas de cartón, axentes de comercio e amas de goberno (20) e, por detrás, as taquígrafas, fabricantes de gorras, cociñeiras, oficialas modistas de taller, vendedoras ambulantes, músicas, enfermeiras, médicas, fotógrafas, confeccionadoras de carteiras de peto, lavandeiras, artistas de teatro e só unha dona de casa de hóspedes, institutriz e costurera.

Aos directores dos bancos, chamáballes especialmente a atención a capacidade para dirixir as finanzas que tiñan as mulleres. No artigo publicado na Comarca do Eo, difundíanse unhas palabras do director do Banco Bowery, Míster Wood, que dicía que as mulleres se fixan moito ata no menor detalle da súa conta e descobren antes que os homes máis versados en matemáticas calquera erro que poida rexistrarse no cómputo dos intereses“.

No banco North River, o 45 por cento dos seus clientes eran mulleres, predominando as irlandesas e despois as alemás, italianas, suízas e norueguesas. Tamén había bastantes chinesas. “A razón de que sexan tantas as alemás con contas nos bancos é que, regularmente, a nai é a tesoureira na familia o pai e os fillos confíanlle todo o diñeiro que gañan e ela colócao no banco. Esta é un vello costume alemán”.

Un Goberno con mulleres anularía a prostitución e reglamentaría as amas de cativa

La Comarca del Eo publicaba en 1921 —dez anos antes da aprobación do sufraxio universal feminino— un artigo asinado co pseudónimo Un Labrador Galego sobre os dereitos pendentes das mulleres, como o de poder elixir e ser elixidas para cargos políticos. “Tan logo como as mulleres interveñan no goberno e administración dos municipios e a nación desaparecerá a prostitución, reglamentarase a industria das amas de cativa, os bailes e demais espectáculos obscenos. Tamén cesará a explotación do neno e da muller en fábricas, talleres e traballos particulares e públicos”, dicía o articulista.

Outra das reivindicacións do Labrador Galego era o acceso ao mundo laboral en condicións dignas e case igualitarias ao home. “Eu non quero nin pido que a muller exerza profesións incompatibles co seu sexo e que a natureza reservou soamente ao home. Eu pido que se lle concedan os mesmos dereitos que temos os homes e para cada sexo os deberes que impuxo a natureza porque sería inhumano, cruel e absurdo que a muller subise ás árbores ou fose mariño, soldado, aviador, albanel ou carpinteiro. Estas profesións deben exercelas soamente os homes”.

A administración dos bens propios e o mantemento da patria potestade sobre os fillos en caso de segundas nupcias eran outras das reivindicacións feministas que xa emerxían a principios do século XX en Lugo. “¿Por que a muller non ha de comparecer en xuízo, adquirir e vender bens raíces, administrar os seus bens propios e trasladar a súa residencia sen o consentimento do marido? ¿Por que a muller ha de perder a patria potestade sobre os seus fillos menores ao contraer segundas nupcias e o home conservar devandito dereito aínda que case vinte veces?”, preguntábase o articulista.

Dignidade por encima de todo

En 1892, Concepción Arenal defendía, no Boletín da Institución Libre de Ensino, a dignidade da muller con estas palabras: “O primeiro que necesita é persuadirse de que solteira, casada ou viúva ten deberes que cumprir, dereitos que reclamar, dignidade que non depende de ninguén, un traballo que realizar e idea de que é unha cousa seria a vida e que se a toma como xogo, será xoguete”.

O "home económico"


Quen lle facía a cea a Adam Smith?

Katrine Marçal, que é a xefa de opinión de Aftonbladet, o principal xornal de Suecia, fai xusto o contrario do que fixeron os nosos candidatos nestes tediosos días de campaña: poñer en valor a singular contribución das mulleres á economía dos países e criticar o “home económico” en canto paradigma do suxeito individual e con dereitos nos modernos Estados constitucionais. O seu libro é pois unha crítica en toda regra a unha alianza, a que se reforza día a día entre patriarcado e neoliberalismo, que xera unha brutal desigualdade e que moi especialmente continúa situando á metade feminina en condicións de maior vulnerabilidade.

O punto de partida do libro é o seguinte: “Cando Adam Smith sentaba a cear, pensaba que se tiña a comida na mesa non era porque caese ben ao carniceiro e ao panadeiro, porque estes perseguían os seus propios intereses por medio do comercio. Era, por tanto, o interese propio o que lle servía a cea. Con todo, era así realmente? Quen lle preparaba, á hora da verdade, ese filete a Adam Smith?”. É dicir, Marçal chama a atención sobre como non só hai un “segundo sexo” senón tamén unha “segunda economía”. Ou devandito doutra maneira: fronte ao traballo dos homes que é o que conta, o invisible das mulleres; fronte ao desenvolto no espazo público, considerado produtivo e por tanto con valor social e económico, o que tradicionalmente estivo no privado e que en consecuencia considerouse máis unha proxección natural da feminidade que un auténtico motor da economía.

(…) como ben explicou Almudena Hernando no seu magnífico libro A fantasía da individualidade ( Katz, 2012), o home construíu a súa “aparente” autonomía grazas aos roles desempeñados polas nais, esposas ou irmás. Un perfecto relato patriarcal no que o binomio xerárquico masculino/feminino sustentou a política, a economía e ata os afectos, e cuxos resultados están ben lonxe da soñada igualdade. Ao contrario, e como ben explica a xornalista, o modelo, sobre todo nos últimos anos, non fixo máis que incrementar as desigualdades no planeta e de maneira especial a vulnerabilidade de mulleres e nenas.

(…) economistas como María Pazos ou Cristina Carrasco, que é a xefa de opinión de Aftonbladet, o principal xornal de Suecia, fai xusto o contrario do que fixeron os nosos candidatos nestes tediosos días de campaña: poñer en valor a singular contribución das mulleres á economía dos países e criticar o “home económico” en canto paradigma do suxeito individual e con dereitos nos modernos Estados constitucionais. O seu libro é pois unha crítica en toda regra a unha alianza, a que se reforza día a día entre patriarcado e neoliberalismo, que xera unha brutal desigualdade e que moi especialmente continúa situando á metade feminina en condicións de maior vulnerabilidade.

O punto de partida do libro é o seguinte: “Cando Adam Smith sentaba a cear, pensaba que se tiña a comida na mesa non era porque caese ben ao carniceiro e ao panadeiro, porque estes perseguían os seus propios intereses por medio do comercio. Era, por tanto, o interese propio o que lle servía a cea. Con todo, era así realmente? Quen lle preparaba, á hora da verdade, ese filete a Adam Smith?”. É dicir, Marçal chama a atención sobre como non só hai un “segundo sexo” senón tamén unha “segunda economía”. Ou devandito doutra maneira: fronte ao traballo dos homes que é o que conta, o invisible das mulleres; fronte ao desenvolto no espazo público, considerado produtivo e por tanto con valor social e económico, o que tradicionalmente estivo no privado e que en consecuencia considerouse máis unha proxección natural da feminidade que un auténtico motor da economía.

(…) como ben explicou Almudena Hernando no seu magnífico libro A fantasía da individualidade ( Katz, 2012), o home construíu a súa “aparente” autonomía grazas aos roles desempeñados polas nais, esposas ou irmás. Un perfecto relato patriarcal no que o binomio xerárquico masculino/feminino sustentou a política, a economía e ata os afectos, e cuxos resultados están ben lonxe da soñada igualdade. Ao contrario, e como ben explica a xornalista, o modelo, sobre todo nos últimos anos, non fixo máis que incrementar as desigualdades no planeta e de maneira especial a vulnerabilidade de mulleres e nenas.

Como ben conclúe a autora, Margaret Douglas, a nai de Adam Smith, é a peza que faltaba ao crebacabezas. Ela, e todas as Margaret que no mundo foron e son, demóstrannos que “o secreto mellor gardado do feminismo radica no relevante que un enfoque feminista resulta á hora de buscar unha solución aos nosos principais problemas económicos convencionais”. Non basta pois, con engadir mulleres á mestura e axitar. Fai falta reformar as nosas sociedades, economías e políticas. Ou, o que é o mesmo, “habemos de dicir adeus ao home económico e construír unha sociedade que dea cabida a unha concepción máis ampla e integradora do humano”. Mágoa que a maioría dos nosos políticos, e bastantes políticas, aínda non se decataron.

Análises incompletas

dineiro-poder_vs._poder-dineiro.txt · Última modificación: 2024/02/22 19:31 por iagoglez