Herramientas de usuario

Herramientas del sitio


historias_e_cine

¡Esta es una revisión vieja del documento!


<fc #6495ed>O diñeiro das mulleres / Historias e cine</fc>

«Para as interesadas nas películas de mulleres»


Cando a crítica cinematográfica valora as películas sobre os fetiches “arte e técnica”, as películas dirixidas por mulleres simplemente “non valen nada”


Ista peza de Éire García recibiu o accésit nos II Premios María Luz Morales, que convoca a Academia Galega do Audiovisual, na categoría de Videoensaio do Audiovisual Internacional. Eu daríalle o primeiro premio, pero non a traio aquí por iso senón polo acertado da tese que desenvolve e pola súa realización audiovisual. Resulta sorprendente que este enfoque non aparecese cando en 2015 a Academia propuxo como tema central do anuario A muller no audiovisual.

Transcrición e resaltados

A crítica cinematográfica edifica a teoría fílmica, lexitima movementos, etapas, autorías. A crítica valora as películas engadindo ou non valor a esta particular mercadoría. A crítica visibiliza ás películas, facilita a súa circulación no mercado. A crítica interpreta as películas desde unha posición privilexiada, envorca significados no proceso dinámico da recepción. As funcións da crítica cinematográfica tórnanse complexas cando se revela que o criterio que as sustenta é un criterio fetichista, que asenta exclusivamente na dobre natureza artística e técnica do cinema.

O fetiche artístico necesitou, a partir da xestación da crítica moderna, da autoría para afirmar a autonomía do artista fronte ao seu contexto social, económico e político. O fetiche técnico, aparentemente neutral, faría da innovación tecnolóxica unha acción de mercadotecnia. En tanto, <fc #800080>o heteropatriarcado negou ás mulleres o seu lexítimo estatuto de autoras</fc> pois, removendo no acervo ilustrado, as mulleres quedarían excluídas do exercicio intelectual. O capitalismo pola súa banda, encargaríase de expulsalas da industria, que ten os medios tecnolóxicos para desenvolver a técnica.

Cando a crítica cinematográfica valora as películas sobre os fetiches “arte e técnica”, as películas dirixidas por mulleres simplemente “non valen nada”. Neste caso, a mercadoría non ten valor. As películas dirixidas por mulleres son interpretadas baixo un mesmo <fc #800080>patrón de tratamento crítico baseado na ausencia de referencialidad das directoras</fc> e o desprazamento deste foco cara aos homes.

No fenómeno das co-direccións das que participan homes e mulleres, poden darse varias estratexias para non referenciar ás mulleres ou referencialas nun segundo plano:

  • Aludindo só á dirección masculina
  • Desaparecéndoas baixo o xenérico masculino
  • Colocando antes o nome dos directores

<fc #800080>Á falta de referencialidad acompáñaa un continuo cuestionamiento, tanto do estatuto de autora da directora como do estatuto cinematográfico da película</fc>.

O cuestionamiento faise evidente e cristaliza tamén, na <fc #800080»tendencia da crítica para pensar que as películas son un produto das vivencias da súa autora</fc>. As máis das veces, este tipo de interpretacións <fc #800080»son estratexias para cuestionar, en última instancia, a capacidade creativa das mulleres</fc>, que ven limitadas á súa ontoloxía, incapaces de imaxinar mundos alleos a si mesmas.

Hoxe, a crítica cinematográfica, xa non tende a mencionar o xénero de maneira explícita, con todo, este <fc #800080>impregnará as interpretacións críticas implicitamente facendo uso de todas as prescricións que o heteropatriarcado construíu ao seu ao redor, e presupoñendo que do xénero emanan determinadas consecuencias narrativas</fc>. Así, un filme dirixido por unha muller aludirá a «un certo feminino”.

As críticas <fc #800080>interpretarán a maternidade, a familia ou o fogar como partes dun universo feminino opresor e perturbador</fc>, especialmente cando se trata da etapa adulta das mulleres.

Tal <fc #800080>universo feminino estará caracterizado pola autoridade emocional das mulleres</fc> que se traducirá na epistemoloxía fundamental sobre a que significar toda película dirixida por unha muller. Sentimentos e poesía formarán parte do léxico frecuente das interpretacións.

Máis aló do universo feminino, e constituíndo unha segunda estratexia evidente, obsérvase como os adxectivos que a crítica emprega para describir estas películas son os mesmos adxectivos, e remiten aos mesmos estereotipos e roles, que se empregan para definir ás mulleres socialmente.

Sobre unha crítica cinematográfica androcéntrica e heteropatriarcal, evolucionaría a institución cinematográfica considerando só as contribucións dos homes. Elaboraríanse teorías que partirían das inquietudes masculinas, se canonizarían directores en detrimento de directoras, consolidaríanse movementos liderados por homes e estableceríanse etapas que marcaban ciclos de hexemonía masculina. <fc #800080>Sobre estes criterios diferenciais para homes e mulleres, escribiríase a historia do cinema</fc>.

<fc #800080>«Para as interesadas nas películas de mulleres»</fc>. A advertencia non é menor: para as interesadas nas películas de mulleres, que aquí feminizamos e traducimos á nosa lingua desde aquel burlador “para os interesados nas películas de mozas”. <fc #800080>Lonxe de ser un inocente reclamo, é todo un aviso. A crítica advirte ao público</fc>, sinálalle con prudencia que este se atopa ante a posibilidade de acceder a imaxinarios inusuais. A imaxinarios prohibidos.

Exemplo de sesgos de xénero na crítica


"The Inventor: Out for blood in Silicon Valley"

The Inventor: Out for blood in Silicon Valley: o documental de HBO pérdese na obsesión de Alex Gibney polo seu protagonista [refírese á muller en vez da empresa

Nunha das escenas situadas no último terzo de ' The Inventor: Out for blood in Silicon Valley', o último documental do sempre interesante Alex Gibney, vemos a Elizabeth Holmes, a “Steve Jobs da tecnología médica”, saltando nun castillo hinchable como parte dunha gran celebración. Pareceume unha bonita metáfora visual sobre o poder da distracción fronte ao problema real. Unha imaxe que define as case dúas horas de metraxe da cinta.

HBO estreou o pasado martes ' The Inventor: Out for blood in Silicon Valley', un documental que durante dúas horas repasa o caso de Theranos: unha empresa punteira que prometía toda unha revolución no mundo das análises de sangue. Unha máquina capaz de realizar analíticas completas cunha mostra ridículamente pequena obtida a través dun pinchazo no dedo. O que empezou sendo unha aventura multimillonaria fundada por unha x oven e guapa emprendedora, Elizabeth Holmes, terminou sendo unha gran burbulla que explotou finalmente en 2018 con centos de millóns de dólares perdidos. Por moi nobre que fose o propósito de Holmes, logralo é fisicamente imposible… pero iso non impediu nin a década de traballo nin o seu lanzamento.

Un Alex Gibney obsesionado polos ollos de Elizabeth Holmes

A primeira palabra que teño anotada debaixo do título deste documental no caderno onde vou tomando apuntamentos para as críticas é “ ojazacos”. Efectivamente, xa de seu engadinlle un aumentativo a outro porque os ollos de Elizabeth Holmes parecen ser unha gran obsesión de Alex Gibney, e non me estraña.

No son poucos os planos que se recrean na mirada da nova empresaria nada en 1984. Unha moza que aos 19 anos deixou os seus estudos universitarios e consagrouse á misión de facer a medicina (e o diagnóstico clínico) máis accesible, alcanzable e rápida. Elizabeth tiene unos ojos increíblemente grandes y una mirada tan clara como embaucadora.

Unha mirada clave na tese de Gibney que, apoiada nos testemuños da xente que aparece no documental, fala da protagonista coma se dunha femme fatale das startups tecnolóxicas tratásese. Una chica que sabe lo que quiere, es encantadora, manipuladora y firme. Alguén que logra rodearse dalgunhas das persoas máis importantes e poderosas de Estados Unidos e logra facer alianzas que resultan en papel mollado.

Pero esta obsesión de Gibney non é se non reflexo da veneración cara a Holmes no mundo de Silicon Valley coma se da nova Steve Jobs tratásese… ou coma se hoxe estivésemos a falar de Elon Musk. Esa admiración cara a persoas que traballan polo futuro da humanidade, con obxectivos “máis grandes que a vida”.

Con todo é curioso ver como o director de ' Going Clear' ou de 'Enron' só rasca a superficie do problema. Apenas hai un traballo de investigación en torno ao armazón (poucas cousas hai que non se viu noutras reportaxes) e non hai sensación de analisis do panorama que propiciou isto.

Aínda que algo toca, ' The Inventor: Out for blood in Silicon Valley' perde unha pequena oportunidade de indagar na cultura empresarial das start- ups e as estrelas emerxentes das novas tecnoloxías. A base é o soño, unha esperanza, e o demais xa virá.

Isto non quere dicir que non teñamos algunha escena estupenda como unha recreación sanguenta do interior da máquina Edison (a máquina milagrosa) no que tiña un fallo múltiple ou o encontro co tamén documentalista Errol Morris, que gravou o anuncio no que se presentaba ao público o lanzamento de Theranos.

En definitiva, ao terminar ' The Inventor: Out for blood in Silicon Valley' tiven a sensación de que é unha exploración insuficiente do tema debido a que o director se perde en Holmes e distráenos a nós. Todo é moi interesante, pero a imaxe que se nos queda son a de dous ollos azuis fitándonos.

Mulleres que enRedan: Historias de Cine


Aínda que lentamente, vanse quitando as capas que ocultaban as historias e o protagonismo de (cando menos) a metade da poboación, como ocorre, por exemplo en Charité ou en Rebellion.

Baixo o epígrafe Mujeres que enRedan: Historias de Cine, imos recollendo historias que, tras seculos de opacidade, van atopando a ruta cara á potencia do audiovisual.

La «Estación Liberdad» das Schindler gallegas

Hollywood levará ao cinema, tres mulleres dun pequeno pobo de Ourense que, no medio da miseria que deixaba unha guerra propia, foron capaces de construír unha rede de axuda e liberdade desde o quiosco que rexentaban fronte á estación de ferrocarril de Ribadavia, cuxo nomee en clave era «Estación liberdade»

Unha historia de liderado e valentía que o escritor e director, Emilio Ruiz Barranchin, a rescata do habitual anonimato no que queda somerxida a metade da poboación.

Para min a pena máis grande foi ter que xubilarme cando máis sabía. Fun moi feliz dando clase e se volvo nacer serei mestra

Aos seus 94 anos Antía Cal, pedagoga e educadora galega, goza véndose en pantalla en «A palabra xusta», o documental de Miguel Piñeiro que está a ver a luz estes días.

Tita, como a chama todo o mundo, conta que para que ela e os seus irmáns estudasen, o seu pai quedou na Habana e a súa nai volveu para Galicia. A finais da Guerra civil española ela quería estudar na universidade pero o seu pai desde Cuba decidiu que estudase Comercio. E como o importante era estudar, Antía inicia a carreira ata que unha compañeira coméntalle a posibilidade de facer Maxisterio.

Cando unha muller entre en política, cambia a muller. Pero cando son moitas as mulleres que entran en política, cambia a política

Las Constituyentes é un documento audiovisual dun indubidable valor sobre a historia da participación política e social das mulleres en España, documentando con iso a peripecia persoal e política que lles levou a ser as primeiras mulleres, tras Clara Campoamor, Vitoria Kent e as súas coetáneas, en atoparse nas Cortes democráticas españolas nun momento único para o noso país.

Estas 27 mulleres, 21 deputadas e 6 senadoras, accederon ao Congreso e Senado español tras o período franquista, nas eleccións democráticas do 15 de Xuño de 1977, e participaron na elaboración da constitución española de 1978, defendendo activamente a igualdade de dereitos entre homes e mulleres na sociedade española.

Falece Josefa Vázquez Nieto, fundadora de San Luís, a empresa coruñesa de electrodomésticos chegou a ter 13 tendas en Galicia e 7 en Portugal

Dunha perfumería dos Mallos a unha cadea de 700 empregados Todo empezou cunha pequena droguería-perfumería en cálea San Luís. Corría 1967 e unha muller, Josefa Vázquez Nieto, deulle unha lección de visión de negocio ao seu marido e aos seus fillos. Ao pouco de abrir, ela xeraba máis diñeiro para a familia que os cinco homes que traballaban no serradoiro de á beira. Entre eles atopábase Lorenzo López, o empresario que agora pretende reflotar a empresa máis grande xurdida nunca dos Mallos, San Luís.

Con todo, sempre se falou do “fundador” de San Luís, e non foi ata o de agora, probablemente no ánimo de mellorar o titular da noticia, que se recoñece á auténtica fundadora. Aínda que, iso si, pouco máis abaixo a noticia xa inclúe o tópico condescendiente:

Os seus familiares lembrarana sempre como unha muller traballadora e que tivo a capacidade de conciliar a entrega á súa profesión cunha familia á que entregou cinco fillos e toda unha vida de dedicación.

Porque o certo é que a Lorenzo, o punto de partida veulle dado e o resto achegouno o boom dos electrodomésticos nun contexto de crecemento social e económico. De feito o seu intento de reflotala non foi ben, parece que sobrou ego e faltou instinto para os negocios.

"A número un"

Sinopse argumental en Filmaffiniy

Emmanuelle Blachey é unha brillante enxeñeira que conseguiu escalar e finalmente entrar no comité executivo da súa empresa, o xigante francés da enerxía.

Un día, unha rede de mulleres influentes proponlle axuda para conquistar a dirección dunha importante empresa que cotiza en bolsa. Isto converteríaa na primeira muller en ocupar un posto de tal calibre. Pero nas esferas aínda dominadas polos homes, os obstáculos de tipo profesional e persoal multiplícanse. A conquista anunciábase triunfal, pero en realidade trátase dunha guerra.

Anotacións mentais

  1. Se fose un “directivo” non dirían “escalar”, e menos cando se trata dunha persoa brillante cun alto nivel en formación, traxectoria e experiencia, altas capacidades de dirección e negociación, altísimo coñecemento da cultura chinesa e dominio do idioma.
  2. Non se trata dunha rede de mulleres influentes á conquista do poder sen máis, senón dun lobby feminista que trata de cambiar os sesgos e eliminar barreiras de acceso para as mulleres aos ámbitos do poder heteropatriarcal.
  3. Non é unha “simple” guerra de poder, é a principal barreira de xénero.

Selección de pílulas para a reflexión

"Unha cuestión de xénero"

A un tribunal non lle afectará o tempo dese día, pero si o clima da era.

Se nos baseamos nos mesmos casos, cos mesmos antecedentes, imos perder.

Trailer oficial e sinopse argumental en Filmaffiniy

Biopic sobre a xuíza do Tribunal Supremo dos EE. UU. Ruth Bader Ginsburg, a segunda muller na historia (tras Sandra Day Ou'Connor) que serviu neste alto órgano xudicial. Ginsburg foi nomeada para o alto tribunal en 1993 polo Presidente Bill Clinton.

Ruth, Xunto ao seu marido o avogado Martin Ginsburg, cambiou o curso da historia cun singular caso sobre discriminación de xénero que abriu o camiño para a igualdade nos Tribunais.

Anotaciónss mentais

  1. Carece de interese saber que foi nomeada por un “presidente” debido a que, aínda, non houbo niinguna “presidenta” en EEUU.
  2. A perspectiva de xénero na lexislación era un traballo exclusivamente de Ruth, incluídas as barreiras que lle impediron entrar na práctica legal (tivo que “contentarse” coa formación e por camiños á marxe). O seu marido estivo, pero puntualmente, xa que el si podía exercer a súa profesión. O enfoque, a estratexia, a argumentación, etc., eran de Ruth.

Selección de pílulas para a reflexión

O estado: Non suxire esa realidade que ese é a orde natural das cousas?

A contraofensa de Ruth: Non lles pedimos que cambien o país, iso xa pasou sen o permiso de ningún tribunal. Estamos a pedirlles que protexan o dereito do país para cambiar

"Code"


Code: Descifrando a brecha de xénero

Code é un documental que expón a escaseza de mulleres na informática e explora as razóns desta brecha de xénero e división dixital. A película resalta os esforzos que se están producindo para incorporar máis programadoras e mostra como esta crítica brecha podería pecharse. Code pregunta: que gañaría a sociedade tendo máis mulleres e xente de cor creando código e como chegaremos ata alí?

Code: descifrando a brecha de xénero

Feliz por tres razoes:

  1. Reclama un cambio na sociedade, coa muller como elemento crave. Non xa por xustiza senón por auténtica necesidade. Non hai mellor alegación prol feminismo, no sentido máis auténtico. (Tanto se estás a favor como en contra do feminismo, por favor, mírao)
  2. Hai unha exposición dos feitos, pero non se converte en queixa senón en solución. É como a mente dun enxeñeiro: hai un problema para solucionar, así que alá imos. Entre todos conseguirémolo. (Tanto se xa non tes esperanza no ser humano coma se te partes as costas por un mundo mellor, por favor, mírao)
  3. Fala da programación tal e como me gusta vivila: analizo, programo e axudo no desenvolvemento de todo tipo de proxectos. Do ámbito que sexa: moda, arte, cultura, saúde… Cada día descubro algo novo e formo parte de equipos integrados por persoas moi diferentes. E calquera pode analizar e programar. É un mundo aberto a todos e a todas.

Corea do Sur: "Feminismo reiniciado"

Novo auxe do feminismo en Corea do Sur

Aínda que o movemento feminista no occidente vén desenvolvéndose e crecendo desde os anos 60, en Corea do Sur comezou a adquirir importancia cara a fins da década do ’80 coa chegada da democracia, a industrialización da economía e a globalización.

Durante esta época o movemento de mulleres foi tomando máis visibilidade e creáronse asociacións de mulleres que reivindicaban cuestións de xénero e facían presente os seus reclamos respecto a a discriminación en aspectos laborais e económicos. Desta forma, foron procurándose leis que garantisen os seus dereitos.

Pero ao parecer, a desigualdade de xéneros segue estando presente a nivel cultural.

Breve e interesate documental sobre feminismo actual en Corea do Sur chamado FEMINISM REBOOT [Feminismo reiniciado] que empuxa con forza desde a mocidade e os ámbitos tecnolóxicos


“Doing Cafe” de Seúl crea comunidade en torno ao feminismo, aínda tabú en Corea do Sur

Ha Yoon-na sempre creu no feminismo, pero nunca quixo chamarse “feminista”. En Corea do Sur, a palabra ten unha connotación negativa e Ha, tradutora de libros de 30 anos, temía ser xulgada e marxinada.

Ha superou o seu medo o ano pasado logo de visitar un lugar feminista en Seúl. En Doing Cafe, ademais dos seus máis de mil volumes de literatura feminista e unha chea de clientes ansiosos de comentalos, sentiu o bastante cómoda para por primeira vez falar abertamente do feminismo.

“A miña autoestima era baixa antes de chegar aquí. Non me sentía segura de min mesma”, dixo Ha recentemente, sentada nunha mesa cun libro e un té de limón. “ Doing Cafe me empoderó e permitiume admitir que son feminista”.

Apertado xunto á Estación Cheongdam nas rúas do barrio máis elegante da cidade capital, Gangnam (que aparece no éxito pop de 2012, “ Gangnam Style“, de Psy), Doing Cafe pasaría desapercibido se non fóra polo seu vívido exterior amarelo. De preto, queda claro que o lugar é máis que un simple café, un cartel na porta anuncia ser un “fogar cultural do feminismo”.

(…) Certamente, a pesar da reputación global que ten Corea do Sur pola súa tecnoloxía de punta e a súa cultura pop de moda, o país queda bastante atrás en canto á igualdade de xénero. Posúe uns dos peores rexistros do mundo, de acordo ao Foro Económico Mundial, no posto 118 de 144 países; entre países da OCDE, atópase no último lugar en igualdade de soldo.

Kim Ji-young, nacida en 1982 / Kim Jiyoung, Born 1982 (Spanish Edition)

O seu nome é Kim Ji- young. Ten 33 anos e o nome máis común de Corea. A súa historia incendiou Asia enteira.

«Nin sequera eu se se casarei ou se terei fillos. Ou poida que mórrame antes. Por que teño que renunciar ao que quero ser ou facer por un futuro que non se se chegará ou non?»

Esta novela pasou de ser a breve historia dunha moza coreana a converterse nun terremoto que sacudiu ás mulleres de medio mundo. Kim Ji- young (que leva o nome máis común entre as mulleres coreanas nadas en 1982) é aparentemente unha muller como calquera outra, cunha mocidade sen pena nin gloria, sempre á sombra. Todo se retorce cando, de súpeto, Kim empeza a falar coas voces da súa nai, dunha amiga desaparecida, doutras moitas mulleres. O que parecía unha broma adquire o ton dunha resposta, dunha insurrección e, para os demais, o ton dunha enfermidade.

Este libro foi unha arremetida para o panorama literario de todos os países nos que se publicou. Baixo a súa aparente sinxeleza, hai unha sensación de perigo que palpita ao longo de todas as súas páxinas e que abriu unha greta nos estándares da literatura contemporánea.

Levado ao cine: Gong Yoo, Jung Yu-mi, xuntos nunha película » Kim Ji-Young Born 1982 «

E, a propósito dos sesgos de xénero de Google

historias_e_cine.1577008216.txt.gz · Última modificación: 2023/05/12 13:01 (editor externo)