Herramientas de usuario

Herramientas del sitio


mulleres_do_porto

Referencias e Anexos / Mulleres do porto

A enerxía social


A principios do século XX as mulleres tingan forte presenza non porto e vos peiraos coruñeses en diferentes colectivos especializados en tarefas directamente relacionadas coa pesca e coas mercadorías, tanto as transportadas en barcos como as necesarias para ou seu funcionamento: carga, descarga, manipulación do peixe fresco, atención ás chabolas dous pescadores e vos seus aparellos de pesca…

Non eran traballos exclusivamente “ femininos” pero se nos que as mulleres eran maioritarias e contaron en numerosas ocasións coa oposición dúas seus “ compañeiros” que chegaron mesmo a protagonizar xornadas de folga polo que consideraban unha intromisión nun terreo que consideraban propio, como a folga de 180 pescadores coruñeses non verán de 1904 en protesta para a supresión de armadoras, é dicir, a non intervención nas operacións de pesca, nin a intermediación entre vos patróns e vos traficantes, nin na venda de peixe…

“A enerxía social”: ou sindicato dás demandadeiras ou mandadeiras

En realidade ou nome “ mandadeiras” vén de que se dedicaron a facer “mandados”, é dicir levar e recibir mensaxes e envíos. O MRW daqueles tempos, pero con sete saias e pano na cabeza. As “boas familias” tingan de man unha “mandadeira”, que pasaban de cando en vez pola casa para ver necesitábanse algo. Pero non só levaban mensaxes, como se pode ver nas fotografías.

Foi un colectivo moi numeroso que variaba en función do volume de tráfico marítimo de pasaxeiros. O seu momento álxido coincidiu, como non, co de maior actividade fluxo da emigración cara a América.

Durante todo o tempo de existencia deste “oficio”, estas mulleres tiveron que facer fronte a un problema recorrente: a vulneración dos seus dereitos por parte dos homes (os mozos nas paradas de coches e os estibadores no porto) que lles impedían realizar o seu traballo. As súas queixas aparecen de modo esporádico pero recorrente en prensa durante o primeiro terzo do século XX e sempre relacionadas coa falta de asistencia dos axentes de orde pública. O papel da prensa por aquel entón era moi diferente…

Pero o maior abuso viña do colectivo de hoteletos e fondistas polas estafas e comisións ilegais que aplican aos viaxeiros que chegan ao porto. Entre as longas xornadas de duro traballo e a atención dos seus fogares e familias, estas mulleres tiñan menos tempo que os homes para asociarse pero en xuño de 1919 uníronse e constituíron o sindicato A Enerxía Social para desenmascarar e denunciar públicamente los abusos y estafas.

Non se realiza, con fartura, esa explotación por cuantos obrigados pola lei para ter á vista as tarifas retíranlas cando hai “barco á vista”? E non é público tamén que hai quen cobra ao pasaxeiro cinco ou máis pesetas por baúl e pagan á demandadera con seis reais, prezo actual de tarifa? Ou son seica as demandaderas as que acompañan aos pasaxeiros cando estes van de compras aos comercios, para poder lucrarse co vinte ou vinte e cinco por cento que abonan como comisión? Pois se isto hai, a que obedece a visita dos hostaleiros e fondistas ao gobernador? Que perseguen eses señores? Que é o que se propoñen? Pois sinxelamente explotarnos a nós e aos pasaxeiros. Sendo eles, como ata aquí foron os que se entendían con estes, ben está claro que ao que apuntan é que devandito estado de cousas continúen pola súa só e exclusivo beneficio.

Pero isto queda descuberto. Nós advertimos ao gobernador e ao pobo que eses señores tentaron sorprender a súa boa fe facéndolle ver as cousas baixo un aspecto risible. Moralidade! Boa estea a moralidade, señores da marxe! Ou é que aspiran vostedes a acaparar o servizo? É así? Demos no cravo? Pois nesta actitude continuaremos ata conseguir o que vostedes non poderán alcanzar, e aínda cando somos mulleres sóbranos enerxía para non deixarnos arrebatar o que vostedes pretenden coa súa tola ambición e desmedrado egoísmo. E conste que por hoxe deixamos en carteira, á expectativa, certos detalles que revelan que non somos nós as culpables das queixas que formulen os pasaxeiros e do desagradable que a estes fáiselles a súa estancia na Coruña.

O sindicato de demandadoras do porto de Coruña, denominado “A enerxía social” desenmascara e denuncia en carta pública a hoteletos e fondistas polas estafas e comisións que aplican aos viaxeiros que chegan ao porto.


Cadena de oficios tradicionais


Os zuecos galegos camiñan desde o barro cara á pasarela

O calzado das mulleres no porte en 1944 En pasarela e por encargo na actualidade



mulleres_do_porto.txt · Última modificación: 2024/02/22 19:32 por iagoglez