Tabla de Contenidos
Referencias e Anexos / Tópicos Vs. indicadores
E scribir enerxicamente acerca das mulleres e a economía, é dogmático. Escribir enerxicamente acerca da economía (supostamente deixando de lado o xénero) é análise.
Desnaturalizar a tradición
Prohibido usar os tópicos como indicadores
Os tópicos son o retrouso de estratexias antigas ás que os cambios sociais e de mercado réstanlles vixencia. Xavier Marcet
O futuro demanda perfís tecnolóxicos e técnicos que non estamos a saber producir, talvez por iso crece o debate, que non os avances, sobre a escasa presenza de mulleres nestes ámbitos. Pero non confundamos as causas do interese, profesións empregos que algún día foron de elite, convertéronse na base da pirámide: pura man de obra. No fondo parece o eco trasnoitado daquela incorporación masiva (e temporal) das mulleres ás fábricas nos períodos das grandes guerras.
Nos últimos anos multiplicáronse os programas de sensibilización, os estudos e os eventos ad hoc nos que se tenta presentar modelos de mulleres que inspiren ás novas xeracións, pero parece que os datos e as porcentaxes non acompañan ao esforzo. E se cambiamos o punto de vista?
Lina Nilsson, enxeñeira bióloga e directora de innovación no Blum Center for Developing Eco, escribiu un recomendable artigo en 2015 (fai tres anos!) sobre Cómo atraer a mujeres ingenieras que talvez deberían poñerse de cabeceira quen deseña leis e plans de estudo:
Por que hai tan poucas mulleres enxeñeiras? Ofrecéronse moitas razóns: o sexismo no lugar de traballo, a falta de modelos femininos, os estereotipos sobre a incompetencia técnica innata das mulleres e as dificultades para combinar as carreiras tecnolóxicas coa maternidade. As solucións propostas inclúen programas de mentores, grupos de apoio estudantil e esforzos de recrutamento específicos. As iniciativas comezaron en universidades e corporacións, incluído o recente compromiso de diversidade de $ 300 millóns de Intel.
Pero talvez unha solución é moito máis simple, e xa é obvia. Unha experiencia aquí na Universidade de California, Berkeley, onde ensino, suxire que, se o contido do traballo en si faise máis significativo desde o punto de vista social, as mulleres apuntaranse en masa. Isto aplícase non só á enxeñería informática, senón tamén a campos máis tradicionais e igualmente dominados polos homes, como a enxeñería mecánica e química.
Tras comprobar os datos indagou o que ocorría en ducias de universidades (M.I.T., Michigan, Arizona…) e atopáronse con que a porcentaxe de mulleres matriculadas era moi superior ao dos homes cando os programas definíanse con obxectivos de mellora tanxibles para a sociedade e as persoas: eficiencia enerxética, reducir a pobreza e a desigualdade, enxeñería civil e ambiental sobre deseño para comunidades sustentables…
No artigo cita moitos e diferentes programas que mostran que a enxeñería (en todos os ámbitos) e o desenvolvemento sustentable son cousa de mulleres. A súa conclusión resulta obvia:
Que mostra todo isto? Mostra que a clave para aumentar o número de enxeñeiras pode non ser só programas de mentoría ou centros de coidado infantil, aínda que estes son importantes. Pode tratarse de volver enmarcar os obxectivos da investigación de enxeñería e os currículos para que sexan máis relevantes para as necesidades da sociedade. Non se trata só de equidade de xénero: trátase de facer unha mellor enxeñería para todos nós.
TedxBcnWomen
Que deberían estar a facer as empresas, e entidades, para conseguilo? Establecer indicadores e obxectivos de presenza feminina, establecer programas de desenvolvemento, de mentoring, facilitar as redes de colaboración e contactos profesionais, dar visibilidade as mulleres con talento, desenvolver sistemas de avaliación e promoción obxectivos, e asegurar que o talento feminino non se vai perdendo a medida que avanzamos nos distintos niveis da organización. Coidar da linguaxe ou bromas que se fan. Montar programas de mentoring e almorzos de networking pola mañá. F ormar aos seus empregados sobre os estereotipos que nos limitan (á hora de pedir aumentos de soldo)… Ok! De acordo! Tamén asegurarse que hai tamén mulleres representando a organización en eventos públicos. Permitir el teletraballo. Escoitar ás mulleres en reunións de traballo, pedirlles que falen e expresan a súa opinión – medir o tempo de palabra e respectalo. Comunicar mellor aos seus clientes mulleres. Facilitar a vida dos seus empregados e empregadas.
Como afecta unha contorna de crise para debilitar aínda máis este proceso? Por exemplo, houbo algún cambio nos últimos 5-10 anos? A crise é unha boa escusa para moitas cosas… Pero apostar pola igualdade non é un gasto, é un investimento, moi moi rendible… Neste período de 5 anos, o avance foi de 5,2 puntos porcentuais, e a este ritmo, non alcanzaremos un equilibrio do 40% ata máis aló do ano 2050.
Parece que unha das invitadas falará de como reconverter a vulnerabilidade da muller que foi vítima de violencia, en fortaleza para impulsar o seu propio negocio. Como axudan os proxectos sociais? En si, non se trata dun proxecto social. Queren poñer un mentoring de elite ao alcance de mulleres que queren emprender o seu negocio e ser o seu propio xefe despois de ser humillada na súa vida persoal. É unha historia de segunda oportunidade e de desafío brutal.
Letanías do día a día
Se un nome mira o seu reloxo ao final dunha reunión, e logo descúlpase dicindo que debe ir buscar aos seus fillos, os seus colegas lo felicitan por ser un bo pai.
Se unha muller fai o mesmo, os seus colegas mírana con reproche por non tomarse en serio o seu traballo.
Indicadores "oficiais"
Índice de igualdade de xénero en España
O Instituto Europeo para a Igualdade de Xénero publicou o Índice de igualdade de xénero 2019. Con 70,1 puntos sobre 100, España ocupa o noveno lugar na UE no Índice de igualdade de xénero. A súa puntuación é 2,7 puntos máis alta que a puntuación da UE. Entre 2005 e 2017, a puntuación de España aumentou en 7,9 puntos, progresando cara á igualdade de xénero a un ritmo máis rápido que outros Estados membros da UE.
As puntuacións de España son as máis altas no ámbito da saúde (90,1 puntos). As desigualdades de xénero son máis pronunciadas no ámbito do poder (62,0 puntos), e é a puntuación que máis aumentou desde 2005 (+16.1 puntos). Entre 2005 e 2017, as puntuacións aumentaron en todos os ámbitos aínda que os progresos foron menores nos ámbitos de saúde (+2 puntos) e diñeiro (+3.1 puntos).
Entre 2005 e 2017, España mellorou a súa puntuación no Índice, cun crecemento máis alto que a media da UE e creceu a un ritmo máis rápido. En consecuencia, a diferenza coa UE aumentou co tempo.